Het Nederlandse midden- en kleinbedrijf (MKB) heeft vorig jaar minder behoefte gekregen aan externe financiering: een vijfde ten opzichte van een kwart in 2018. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van een enquête onder 5000 ondernemingen, zo meldt Het Financieele Dagblad gisteren.
Het gros van de ondernemingen dat een kredietaanvraag deed, lukte het ook om het geld aan te trekken. Sterker nog: toegang tot financiering vormt volgens het CBS-onderzoek inmiddels tot de minst grote uitdagingen van het MKB, want het lukt de meeste bedrijven om uit de cashflow voldoende geld te genereren voor uitbreidingen, vernieuwingen, het wagenpark of bijvoorbeeld een bedrijfspand.
Bijzonder
Op het eerste gezicht is dit een bijzonder bericht. Want staat welhaast haaks op eerdere verhalen, waarin werd geklaagd over de terughoudendheid van banken om bedrijven te financieren. En daarnaast op meldingen vanuit het MKB dat de behoefte aan zakelijk krediet nog steeds even groot is of zelfs groeit.
Is er dan sprake van een belangrijkste verschuiving in de laatste twaalf maanden? Vanwege de voortgaande economische voorspoed, bijvoorbeeld, zoals ook De Nederlandsche Bank begin 2019 heeft aangegeven? Nou, niet echt. Want wanneer wat dieper in het laatste CBS-onderzoek wordt gekeken, dan blijkt het genuanceerder te liggen en worden de eerdere berichten nog steeds bevestigd. Om een aantal redenen:
- Grotere MKB-bedrijven hebben juist wèl meer behoefte aan extra geld, erkent ook het CBS. Maar omdat in het onderzoek een grote groep microbedrijven is meegenomen, in het statistisch totaalbeeld wat verschoven. Want de kleine bedrijven (tot 10 medewerkers) zien minder kans op groei zien en spreken daarom voor hun investeringen waar het kan eigen middelen aan.
- Aanvragen van de microbedrijven en kleine MKB'ers worden het vaakst afgewezen door banken en andere financiers (een op de vijf), zegt het onderzoek. Meestal omdat onvoldoende zakelijke zekerheden worden geboden of omdat er sprake is van tekortschietende financiële kengetallen. Da’s een bekend beeld.
- Verder meldt het CBS-onderzoek dat het MKB in toenemende mate afhankelijk is geworden van alternatieve financieringsvormen. Omdat de gemiddelde investeringsaanvraag vanuit het MKB ligt op €175.000 en dat bedrag voor banken te laag is (in combinatie met te veel administratieve rompslomp). En ook die werkelijkheid is herkenbaar.
Eurozone
In de zomer van het afgelopen jaar kwam het Centraal Planbureau (CPB) nog met de melding dat het Nederlandse MKB duidelijk minder vaak bancair krediet krijgt dan vergelijkbare bedrijven elders in de eurozone. Daarnaast werd gememoreerd dat de leningen die het MKB krijgt, ook nog eens flink duurder zijn. Waarmee een eerder onderzoek van kredietverzekeraar Euler Hermes werd bevestigd, waarin werd gesteld dat ‘de ‘financieringskloof’ - het gat tussen de vraag naar financieringen en het aanbod aan bancair krediet - in Nederland veruit het grootst is in Europa en een rem zet op de Nederlandse economische groei. De publicatie van het hierboven genoemde CBS-onderzoek gaat daar overigens niet op in.
Hoe het ook zij, het Nederlands financieringslandschap is de afgelopen jaren veranderd. Met een voortgaande verschuiving van bancair naar alternatieve financiering, volgens het CBS-onderzoek al vanaf 2012. Waarbij het eerder een zorg is dat een groot deel van de MKB-ondernemers (70%) nog steeds (uitsluitend) overweegt naar de bank te stappen. Want de mogelijkheden zijn enorm verruimd. Niet in de laatste plaats omdat ‘geld op de bank’ niks meer oplevert, en er dus alternatieve wegen richting rendement worden gezocht. Denk in dit verband aan de investeerders die de grootste crowdfunder van Nederland, Colin Crowdfund, actief bellen met de vraag naar meer mogelijkheden, dus meer investeringscases om hun geld in onder te brengen.
Hard & zacht
Maar niet alleen de verschuiving van bancair naar alternatieve financiering is in dit kader belangrijk. Zakelijke financiering is een vak op zich geworden. Juist vanwege de vele aanbieders, de verschillende voorwaarden en rentepercentages, en de manier waarop naar kredietaanvragen wordt gekeken.
Kleinere aanvragen – zoals de € 175.000 waar in relatie tot de banken naar wordt verwezen – zijn in toenemende mate een digitaal proces louter op basis van harde gegevens. Maar bij het middenbedrijf en de wat grotere financieringen komt de nadruk – naast de harde gegevens – steeds meer te liggen op zaken als de kwaliteit van het management, de visie en bedrijfsstrategie’ en de klant-basis en productproposities. En heb je die als ondernemer niet of onvoldoende op orde, dan wordt de kans op een afwijzing groter. Dus heeft het voor elke ondernemer met een financieringsbehoefte zin om het hele landschap te overzien. Om vervolgens de financieringsaanvraag neer te leggen op het plek die het beste past en het meest voordelig is.
Lion Finance vindt dat elke onderneming een CFO verdient. Vaste financiële expertise in eigen huis. Om werk uit handen te nemen, problemen op te lossen, de kwaliteit op financieel gebied te verbeteren en de juiste weg te bewandelen bij bedrijfsfinancieringen. Een hoogopgeleide en ervaren CFO of controller op parttimebasis en tegen een vaste prijs. Dus bereikbaar voor kleine en middelgrote bedrijven.