In tijden van crisis, stuur je als MKB-bedrijf op cash. En de coronacrisis is daarop geen uitzondering. Sterker nog: wanneer je als MKB-ondernemer nu niet op cash stuurt, heb je ofwel een bedrijf dat van de coronacrisis profiteert dan wel er niet door wordt geraakt, of je hebt de handdoek al in de ring gegooid en dendert af op een faillissement. Voor alle andere MKB-ondernemers is het devies: zorg dat je een betrouwbare liquiditeitsprognose hebt. Dat is altijd verstandig, maar nu een absolute noodzaak. Zorg dat je weet of je op de korte en iets langere termijn aan je verplichtingen kunt voldoen. Richting de bank, richting de Belastingdienst, richting je crediteuren, richting je personeel en ga zo maar door.
Op een crisis zoals wij die nu meemaken, kan niemand zich afdoende voorbereiden. Markten die in luttele dagen van florerend naar nul teruglopen, hele ketens van ondernemingen en ZZP’ers die daardoor èn daarachter keihard worden geraakt. Dan is het ‘buffertje’ dat je hebt opgebouwd snel verdampt. Bovendien hebben we in de Nederlandse economie te maken met veel zogeheten ‘lage marge markten’. Markten waarin je alleen geld kunt verdienen door héél veel klanten te bedienen die ieder een flinterdunne marge genereren. Verder vergeet de Nederlandse publieke opinie vaak dat verreweg de meeste ondernemers in Nederland slechts een modaal inkomen genereren of daaronder. Tegen die ondernemers/bedrijven zeggen (wat nu in de praktijk dus gebeurt) ‘dan had je maar voor deze moeilijke tijden moeten sparen’, getuigt van weinig realiteitszin.
Versimpeling
Iedereen die ervaring heeft met crisismanagement, weet dat zo’n uitzonderlijke situatie niet alleen uitdagend en belastend is, maar ook zaken versimpelt. Beslislijnen worden korter en directer en de parameters waarlangs besluiten worden genomen worden teruggebracht tot de basis. Omdat het gaat over de korte termijn, over meteen handelen. Dat zie je ook tijdens de coronacrisis. Want het gaat bij veel MKB-bedrijven om overleven. De eindjes aan elkaar knopen. Kijken waar je extra, alternatieve inkomsten kunt genereren, kijken waar je uitgaven kunt beperken, welke uitgaven je kunt uitstellen.
Natuurlijk helpt het dan enorm als een deel van de loonkosten – vaak de grootste kostenpost in een bedrijf – gedeeltelijk door de overheid wordt vergoed. Maar die bijdrage was beperkt en inmiddels loopt die ondersteuning af en moeten steeds meer bedrijven het weer zelf gaan rooien. Bovendien is het onvermijdelijk dat ook de uitgestelde betaling van de belastingschuld moet worden voldaan. Om over de bank – waar je de investering in nieuwe machines of je ICT hebt gefinancierd – maar te zwijgen. En dan is er maar één toverwoord: cash!
Liquiditeitsprognose
Daar in crisistijd goed mee omgaan, kun je in de basis op twee manieren doen. Met voor beiden één centraal uitgangspunt: vooruitkijken!
De eerste manier zou je als ondernemer zelf kunnen (laten) doen, maar veel bedrijven vragen dit (terecht) aan hun financiële dienstverlener: het maken van een liquiditeitsprognose. Is in feite niets anders dan letterlijk alle kosten en baten in het bedrijf op een rijtje zetten en kijken of je op de korte en iets langere termijn aan al je verplichtingen kunt voldoen. Want het is hier belangrijk om zowel naar de gerealiseerde cijfers als naar de toekomst te kijken. Bij Lion Finance noemen we dat ‘de vooruitkijkspiegel’. Want hoe beter je de toekomst inschat, hoe beter de forecast wordt en hoe groter de rust is die dat bij ondernemers genereert. Daarnaast is proactief cash-management een kunst op zicht. En is er vaak veel meer ruimte te creëren dan ondernemers op het eerste gezicht denken. Dus is het verstandig om hier samen met een professional goed naar te kijken.
Feel the pain
Een tweede vorm van goed en toekomstgericht cash management, is geld dat je nu nog hebt opzijzetten voor achterstallige posten ((belastingdienst, bank, verhuurder, crediteuren). Daarmee creëer je zelf krapte in je liquiditeit, en dat opent de deur naar creativiteit. Dit werkt vooral bij bedrijven die de neiging hebben om rekeningen te betalen op het moment dat er geld is. In feite komt deze aanpak neer op ‘feel the pain’. Waarmee het creëren van nieuwe ideeën op het gebied van nieuwe omzet en ideeën voor besparingen wordt gestimuleerd.
Echter, ook hier is de kwaliteit van de aanpak in hoge mate afhankelijk van het vermogen om een goede ‘vooruitkijkspiegel’ te hebben. En daarvoor is dus (veel) meer nodig dan het interpreteren van de boekhouding. In feite is dat het een domein van een goeie CFO. Vandaar het advies: zorg er bij het opstellen van je cash management voor dat er iemand van dat kaliber meekijkt en -denkt. Als dat gebeurt, dan gaat goed cash management veel levensvatbare bedrijven door de coronacrisis heen helpen.